NHỮNG HẠT SẠN

Mấy hôm trước ngồi ở quán cà phê, tình cờ nghe được mẩu đối thoại:

- Ông đã bao giờ được xem một đám rước rồng mà thấy đuôi mà không thấy đầu bao giờ chưa?

- Ông nói đùa!

- không đùa tý nào đâu! Ông có xem cuộc diễu hành nhân kỷ niệm một nghìn năm Thăng Long không?

- Có, mà sao?

- Thì đó! Đám rước một nghìn năm Thăng Long mà chỉ thấy ảnh Bác Hồ mà không thấy tranh vẽ hay tượng của Lý Thái Tổ…

Còn nhờ cảm giác của mình lúc đó là khó chịu, mình nghĩ: “Vẽ chuyện…”. Nghĩ là nhĩ vậy, nhưng không hiểu sao mẩu đối thoại kia vẫn cứ ám ảnh mình mãi, làm mình cứ phải nghĩ về nó. Mà càng nghĩ càng thấy câu nói: “Đám rước rồng chỉ thấy đuôi không thấy đầu…” không phải là không có lý của nó. Bởi vì lấy hình ảnh một ngìn năm tượng trưng cho chiều dài một con rồng thì triều Lý (mà công đầu là Lý Thái Tổ) phải là cái đầu ròng mà thời đại ngày nay là cái đuôi rồng.. Cuộc diễu hành chỉ có duy nhất ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh tạo cho người xem cảm giác chúng ta chỉ biết đến hiện tại mà không biết đến cha ông (mặc dù trước đó đã có làm lễ đốt lửa trước tượng đà vua Lý).

Thực ra thì không phải chỉ có thế, còn có những hình ảnh khác trong cuộc diễu hành có làm phát sinh phản cảm đối với nhân dân và bè bạn như việc đặt hình Hồ chủ tịch lên mặt trống đồng hay việc dùng máy bay trực thăng rước cờ diễu hành thì đảng kỳ đi trước rồi mới đến quốc kỳ. Tại sao không dùng một xe riêng để đặt hình Chủ tịch Hồ Chí Minh mà lại đặt trên mặt trống đồng. Ai cũng biết trống đồng là biểu trung của hồn thiêng dân tộc mà không ai có thể ngự lên trên đó cả. Hay tại sao không để máy bay rước quốc kỳ đi trước, máy bay rước đảng ký đi sau (chí ít cũng là song hành). Việc cờ đảng đi trước tạo ra cho người xem cảm giác người tổ chức đã đặt đảng lên trước tổ quốc. đó là điều mà chắc chắn số đông quần chúng nhân dân sẽ không đồng tình…

Ba thiếu sót kể trên của lễ hội ngàn năm Thăng Long Hà Nội nói lớn thì không lớn nhưng nói nhỏ thì cũng không nhỏ đâu. Vì nó sẽ tạo nên phản cảm cho mọi người, dù là trực tiếp dữ lễ hay qua hình ảnh trên tivi, mà phản ứng biểu hiện của người đàn ông ở quán cà phê hôm nọ chỉ là một…

Mình chỉ băn khoăn một điều: không hiểu ai là tổng đạo diễn của toàn bộ chương trình lễ hội mà đã để cho những thiếu sót không đáng có ấy xảy ra. Nó như những hạt sạn lớn trong một chén cơm, dù là đang đói bụng nhưng người ăn sẽ mất đi phần lớn cảm giác được hưởng thụ.