ĐỢI

Anh đứng bẽn cầu, đứng đợi em…

Đứng một ngày đất lạ thành quen

Đứng một đời em quen thành lạ

Vũ Quần Phương

Hai chúng tôi ngồi cạnh nhau đã lâu lắm mà vẫn không nói được gì. Li cà phê đen của anh đã nguội ngắt, li nước cam vắt của tôi đá cũng đã rã hết từ lâu, màu nước cam vắt vốn vàng rượi ngon lành đã trở thành một thứ nước đùng đục nhờ nhờ, nom rất khó chịu. Không phải chúng tôi không có gì để nói với nhau (lẽ nào lại vậy?), nhưng thời gian đã trở thành một bức tường quá chắc ngăn cách chúng tôi. Nó khiến cho những cảm giác trào sôi trong tôi và có lẽ cả trong anh nữa nguội lạnh như chưa bao giờ có. Tôi không ngờ được cơ sự lại ra thế này. Vậy mà con gái tôi, khi biết trong chuyến đi này tôi sẽ gặp anh, người tình cũ của tôi thuở thanh xuân, đã tỏ ra hết sức khó chịu, nó luôn canh chừng tôi. Mỗi khi tôi đi đâu nó đèu chú ý theo dõi, như thể nếu không thế thì anh từ đâu sẽ lao vào ôm lấy tôi, ôm lấy mẹ nó. Điều này làm tôi vừa bực bội vừa buồn cười. Chắc nó sợ tôi phản bội bố nó, cho dù từ lâu bố nó đã khôpng còn là cái gì trong cuộc đời tôi và trong cả cuộc đời nó. Nhưng…nó chỉ mới mười lăm mười sáu tuổi thôi mà. Những quan niệm về đạo đức và thuỷ chung của nó sẽ còn thay đổi nhiều trong chặng đường đời sắp tới. Khó khăn lắm tôi mới bảo được nó đi chơi cùng mọi người khi tôi lấy cớ mệt trong người để nằm lại khách sạn… Tôi đã hẹn gặp anh hôm nay. Vậy mà bây giờ… Tôi đưa mắt nhìn trộm sang anh, thì bất ngờ bắt gặp ánh mắt anh cũng đang nhìn sang tôi một cách lén lút. Cả hai chúng tôi cùng vội nhìn sang nơi khác. Thật lạ lùng là khi ánh mắt chúng tôi gặp nhau, tôi không hề có một cảm giác nào như mong muốn và ước vọng: nó không dào dạt và cháy bỏng như hơn hai mươi năm về trước, khi chúng tôi còn yêu nhau với tất cả sự khờ dại nhưng chân thành của tuổi sinh viên thì đã đành. Nó cũng không có sự háo hức của những người tình đã lâu không gặp lại, mà trong ánh mắt anh tôi cũng không thấy sự háo hức ấy. Không lẽ tất cả mọi sự chớ mong, những lời hò hẹn gặp mặt… tất cả chỉ có vậy thôi sao? Người đàn ông thân yêu tôi đã ôm ấp hình bóng suốt nhiều năm dài bỗng trở nên xa lạ trong tôi biết mấy: Mái tóc đen nhánh ngày xưa đã bắt đầu đốm bạc, ánh mắt sắc sảo nhanh nhẹn ngày xưa đã bắt đầu chậm lại, đuôi mắt đã nhăn nhiều… Tất cả ở anh đã thay đổi, vậy mà suốt mấy mươi năm tôi không thay đổi hình ảnh anh trong tôi: nhanh nhẹn, hoạt bát, một chút bụi bặm lãng tử, một chút lịch lãm thư sinh, một ánh mắt hút hồn người, một nụ cười nửa như diễu cợt nửa như nồng ấm dịu dàng… Chẳng lẽ đây là con người đã làm điên đảo thần hồn tôi ngày xưa hay sao?... Nhưng… còn tôi trong anh thì sao? Tôi có còn là tôi của những ngày xưa nữa không…
Gần ba mươi năm về trước, anh là một trong những người lính mang trong mình những vết thương chiến trận trở về truờng đại học, còn tôi chỉ là một trong nhửng cô bé nhà quê mới tập tễnh bước vào đời. Ngày ấy khác bây giờ: các lứa tuổi ngày ấy cách rất xa nhau về kiến thức cuộc sông. Ngày nay các phương tiện thông tin đã kéo các lứa tuổi lại gần nhau hơn về sự hiểu biết. Vì thế trong mắt chúng tôi, những cô bé, cậu bé mới rời trường phổ thông, thì các anh là những thần tượng, những thần tượng về kiến thức, kinh nghiệm cuộc sống, về sự lịch lãm trong đời, về cả những công trận của các anh…Trong số những thần tượng của chúng tôi anh lại là người nổi bật lên với phong thái lịch lãm tự tin, thêm vào đó là một chút bụi đời lãng tử. Chính chút bụi đời lng tử ấy đã làm mê mệt trái tim biết bao cô gái ( trong đó có tôi) của khoa ngày âý.
Thế rồi chúng tôi yêu nhau như những đôi lứa khác của thời sinh viên. Chúng tôi yêu nhau với tất cả nỗi đam mê và dâng hiến. Anh đối với tôi là tất cả và tôi đối với anh cũng vậy. Anh chăm sóc lo lắng cho tôi hết lòng: Chiếc áo khoác ấm áp của anh choàng lên vai tôi khi trời se lạnh mỗi lần đi chơi, một quả quýt, một quả ổi, một viên kẹo dành cho tôi mỗi khi đi chơi với bè bạn về… (bây giờ nói thì nghe những điều ấy quả là buồn cười nhưng ngày ấy có chút quà cho bạn như thế đã là quý lắm) và nhiều, rất nhiều nữa.
… Còn đây một chiều đầu đông, trời se lạnh, Hai đứa cùng ngả mình trên đám cỏ ngoài đồng nhìn đàn én đang chao liệng đến rối mắt trước mặt. Yên lặng một lúc, tôi quay sang thấy anh đang khép hờ đôi mắt, tưởng là anh đã ngủ tôi tinh nghịch lấy một bông cỏ may đặt ngang miệng anh, định kéo một cái cho những hạt cỏ dính đầy miệng anh chơi. Ai ngờ chưa kịp kéo thì anh đã mở mắt, ôm choàng lấy tôi, kéo tôi ngã xuống trên ngực mình: “Đồ gian xảo này!...”. tôi khúc khích cười…. Những chuyện như thế trong cuộc tình của chúng tôi thì không kể xiết.
Chúng tôi luôn có những chuyến đi chơi. Khi mượn được xe đạp thì hai đứa đèo nhau đi xa, đi khe Bò, đi cầu Hạ, đi đễn Thanh… Khi không có xe chúng tôi cũng rủ nhau đi lang thang khắp thành phố, ra cả ngoại ô. Ngoại ô và những cơn mưa cũng thành kỷ niệm không phai trong tôi.
… Có lần hai đứa đang lang thang trên con đường làng ngoại ô thì trời bất chợt đổ một trận mưa rào, may mà vừa đến ngang một vườn chuối không biết của nhà ai bên đường. Anh chạy vội lại, nhảy kéo gục một tàu lá lớn rồi ghé răng cắn đứt, làm thành một chiếc “ô”. Anh đưa “chiếc ô lá chuối” đó cho tôi, rồi hai đứa cúng đi suốt đường mưa. Còn nhớ lúc đó tôi trêu anh:
- Sao nhìn vết cắn trên cuộng lá chuối này em thấy giống vết răng của con khỉ quá (chẳng là anh tuổi Thân mà!)…
Anh cũng cười:
- Anh là con khỉ thì em là con khỉ cái đẹp nhất đời…
Tôi đỏ mặt ghé miệng vào vai anh cắn mạnh một miếng khiến anh kêu trời.
- Ai bảo dám kêu em là con khỉ này…
Những ngày xưa sao mà đẹp thế, những ngày xưa đã cho tôi bao nỗi ngọt ngào nhưng cũng đưa đến cho tôi bao đau khổ trong quãng đời vừa qua…
… Bất chợt tôi giật mình… Bàn tay anh đã đặt lên vai tôi, kèm với tiếng gọi nho nhỏ:”Em!”. Hoàn toàn vô thức, tôi giật người ra xa anh, làm bàn tay làm bàn tay anh bỗng rơi xuống chiếc ghế bọc nệm láng trơn. Ngỡ ngàng và chua xót, tôi bật kêu lên một tiếng: “ôi!”. Anh thì sững sờ và rụt tay lại… Không, cử chỉ đó cũng không phải của anh ngày nào. Anh ngày xưa mạnh bạo biết bao nhiêu…
…Rồi chúng tôi dâng hiến cho nhau. Tôi chưa bao giờ quên giây phút ấy, khi anh thí thấm vào tai tôi: “Chiều anh nhé!”, nồng nực đam mê tôi trả lời anh nhẹ như hơi gió thoảng: “Dạ!”… Tôi bật kêu lên nho nhỏ khi anh đi vào tôi vì nỗi đau của người con gái lúc trở thành đàn bà nhưng niềm khoái lạc đã dâng lên trong tôi khiến tôi không kịp thở, tôi vồ vập ôm choàng lấy anh để được tiếp cận anh nhiều hơn… Không biết ai đã nói: “Người con gái sẽ không bao giờ quên được người con trai đầu tiên có quan hệ tình dục với mình…”, chẳng biết có phải thế không, nhưng với hai đời chông tôi chưa bao giờ có được cảm giác đam mê và thoả mãn về khoái lạc như đối với anh. Dầu sau này chúng tôi còn quan hệ với nhau nhiều lần nữa nhưng bao giờ anh cũng đưa đến cho tôi niềm sung sướng tột cùng… Chao ôi! Vậy mà đã hai mươi mấy năm trời, tôi đã trải qua hai đới chồng, nhưng nhiều đêm tôi vẫn còn trằn trọc, day dứt vì nỗi đam mê đã xa ấy…
… Nhưng mọi sự đã trở nên không dễ dàng khi hai chúng tôi về thăm nhà nhau. Cả hai gia đình đều tỏ ra không đồng ý với người bạn của con mình: Gia đình tôi không biết nghe “thầy” nào nói nếu tôi lấy anh thì trong ba năm sẽ chết vì tuổi chúng tôi kỵ nhau nên dứt khoát không cho tôi lấy anh. Tôi đã khóc hết nước mắt nhưng không lay chuyển được bố mẹ. Ông bà chỉ có một đứa con duy nhất là tôi nên rất cương quyết. Gia đình anh thì cho rằn tôi có số “sát phu” không thể làm vợ anh được. suốt năm thư tư chúng tôi sống trong dằn vặt ưu tư vì sự ngăn trở của hai gia đình. Dẫu sao những ngày ấy chúng tôi còn có nhau. Ngày chia tay mới thật là thê thảm: Thi xong chia tay tạm nghỉ về gia đình, anh dặn tôi: “Cố gắng thuyết phục gia đình em nhé, anh cũng thế!...”. Nhưng gặp lại nhau ngày vào trường nhận phân công công tác chúng tôi hiểu mọi sự không như ý. Cả hai chúng tôi đều không ai thuyết phục được gia đình. Đêm chia tay, có lẽ cũng giống như bao cuộc đổ vỡ không mong muốn của những cặp tình nhân khác: Nước mắt, rất nhiều nước mắt của người con gái cùng những lời an ủi của người con trai… Nhìn vẻ mặt anh lúc ấy tôi chỉ muốn đứng dậy, kéo anh bỏ chạy thât xa, thật xa tới nơi chỉ có hai đứa với nhau. Vậy mà khi trở lại bình tĩnh hơn, anh hỏi tôi:
- Nếu em thật sự yêu anh thì anh sẽ đưa em đi, vào nơi anh nhận công tác (anh sẽ trình bày với nhà trường), rồi ta sẽ về nhận lỗi với hai bên bố mẹ sau. em đồng ý không?...
Tôi đã không có đủ can đảm để đồng ý với anh…
Và anh đã ra đi như thế. Trong nỗi đau chia ly mất mát, gần như còn có cả nỗi đau của người tình bị phản bội… Nhưng với tôi nỗi đau còn lớn hơn nhiều trong những năm tháng xa anh tôi phải trả giá chio sự hèn nhát của mình… Tôi đã thức đã vật vã và khóc trong nhiều đêm trắng. Nhưng hơn hai năm sau, không nhận được tin tức gì của anh, tôi đã nghe lời bố mẹ, đi lấy chồng…
Có điều, đến bây giờ sau nhiều năm, tôi vẫn không hiểu tại sao tôi không đi theo anh, có thể không phải vào lúc ấy. Nhưng những năm sau này, khi người chồng trước cửa tôi đã mất. Thậm chí cả sau khi cha mẹ tôi lần lượt qua đời (hai ông bà mất cách nhau hơn một năm) tôi vẫn không đến cùng anh? Không chỉ tôi tự đặt ra câu hỏi cho mình mà chính con gái tôi cũng đặt ra câu hỏi đó cho tôi. Khi con gái đã bắt đầu lớn, vào những lúc cô đơn, chỉ có hai mẹ con với nhau, tôi thường kể cho nó nghe về anh, về mối tình của chúng tôi mà theo tôi là tuyệt đẹp. Có lần nó đã hỏi tôi một câu, khiến cho tôi nhiều ngày sau đó còn ngẩn ngơ: “Vì sao lúc ấy mẹ đã không đi theo bác ấy?...”. Vì sao nhỉ? Vì sao mà ngay cả khi soạn lại mớ đồ lặt vặt cha tôi để lại, tôi bắt được cả một tập thư anh gửi cho tôi mà cha tôi đã không đưa. (Đến lúc ấy tôi mới hiểu vì sao từ ngày anh đi đã không có tin tức gì về cho tôi cả, tôi cứ nghĩ vì anh quá giận tôi). Những dòng thư đã vò xé tôi biết chừng nào:… “… Từ ngày ra đi đã hai tháng rồi không nhận được tin gì của em…”, “…Lập đông rồi đó em, trong này trời vẫn nóng như đổ lửa nhưng anh biết ngoài ấy trời đã bắt đầu se lạnh. Mùa này bầu trời xuống thấp lắm phải không, những cánh én có còn chao liệng trên cánh đồng như những buổi chiều nào khi hai đứa mình còn có nhau …”, “…Không ngủ được, cũng không làm gì được, chỉ nằm nhớ em. Nhớ ánh mắt và nụ cười của em, nhớ cả những giọt nước mắt của em khi hờn dỗi… tất cả như vừa mới hôm qua … vậy mà đã thành quá khứ rồi ư?...”. Vì sao? vì sao tôi đã không đi theo anh ngay cả khi đọc những dòng thư ấy. Không thể nói là tôi không biết tin tức địa chỉ của anh. Cho dẫu ngày ấy phương tiện thông tin liên lạc khó gấp trăm lần bây giờ nhưng nếu muốn tôi vẫn có được những thông tin chính xác về anh. Bằng chứng là ngày ấy tôi vẫn biết anh chuyển công tác vào lúc nào, anh ở đâu… Tôi biết hết, vậy mà tôi đã không đi theo anh. Phải chăng là sự tự ái của người đàn bà, vì đã nhiều đêm tôi gào lên trong tâm tương: “Vì sao? vì sao anh không trở lại với tôi, nếu anh thật sự yêu tôi? Vì sao trong những lúc tôi cô khỏ thế này lại không có anh? Anh ở đâu?...”.Hay là bởi sự mặc cảm vì sự hèn nhát của bản thân vì đã không đủ can đảm để đi theo tiéng gọi của tình yêu của anh. Cũng có lẽ tôi sợ, một nỗi sợ mơ hồ huyễn hoặc như không thật nhưng lại dần thành hiện hữu cùng năm tháng cách xa…
… Anh áp hai bàn tay vào hai bên má tôi, nâng mặt tôi lên. Tôi khép hờ đôi mắt chờ đợi. Một nụ hôn nhẹ nhàngvà tiép là một cái hôn thật mạnh bạo… Động tác vẫn là của ngày xưa… nhưng sao xa lạ quá: Môi anh khô và lạnh, không còn nồng ấm như ngày nào. Cũng không còn sự đam mê, chỉ còn lại hơi thở nặng và đục của một người sắp bắt đầu bước vào tuổi già…
…Với cả hai đời chồng tôi đều không hạnh phúc. Không thể nói tất cả là tại tôi nhưng rõ ràng việc tôi ôm ấp hình bóng một người đàn ông khác, để hình bóng một người đàn ông khác xen vào giữa cuộc sống chung của vợ chồng là lý do chính của sự không hạnh phúc ấy. Người chồng trước là do cha mẹ cưới cho tôi, nói là ép tôi lấy thì cũng được. Anh ấy là một người hiền lành nhưng cao thượng. Buồn vì tôi nhiều nhưng anh vẫn nhẫn nhịn không bao giờ nói ra, chỉ thỉnh thoảng thở dài… Tôi thì chỉ sống cho mình và những kỷ niệm của mình… Không may (hay là may cho anh ấy) là chỉ hơn hai năm sau ngày lấy nhau anh mất trong một tai nạn lao động. Người chồng thứ hai là do tôi tự chọn lấy cho mình. Nói là chọn nhưng thực ra lúc ấy tôi chủ trương lấy đại đi cho xong vì từ khi cha mẹ đều mất tôi cảm thấy cô đơn ghê gớm. Về sau nhiều lần tôi nhớ lại câu ca mà mẹ tôi hay dùng để đay nghiến mỗi khi khuyên tôi lấy chồng không được:
Còn duyên kén cá chọn canh….
Thấy nó đúng biết chừng nào. Nói vậy thôi chứ nếu tôi là người khác thì cũng có được một gia đình tạm gọi là êm ấm. Còn tôi thì tôi đã đẩy chồng vào tay người đàn bà khác, anh ta bỏ ra đi khi con gái vừa mới sáu tháng tuổi. Về sau này thỉnh thoảng anh ta có trở về thăm con, cho nó quà bánh, tiền nong. Tôi không bao giờ ngăn trở cũng như động viên con gái gần gũi hay xa cách bố nó. Lớn dần lên, tôi thấy nó cố giữ một khoảng cách với anh ta, có lẽ vì sợ tôi, nhưng tôi biết nó vẫn thương bố … Tôi thật không mong con gái tôi lại giống như mẹ nó…
Cách đây vài tháng, con Loan điện cho tôi nói rằng hè này sẽ tổ chức một cuộc họp mặt bạn bè cũ hồi đại học. Nó cho tôi số điện thoại của anh rồi cười: “hí… hí…”:
- Chuẩn bị đi. Chàng và nàng sau mấy mươi năm không gặp, chắc ác liệt lắm!...
Tuy tôi mắng nó: “Đồ quỷ!”, nhưng không hiểu sao lòng vẫn tháy xôn xao kỳ lạ. Thực ra thì tôi đã biết số điện thoại của anh từ lâu nhưng vẫn ngần ngại… Anh bây giờ đã có vợ, có con… Con Loan như một cái cớ để tôi quyết tâm. Nhưng tôi chưa kịp gọi thì anh đã gọi cho tôi trước.Gặp lại nhau, dù là trên điện thoại cũng mừng lắm. Từ đó chúng tôi gọi cho nhau luôn: tâm sự, hò hẹn, nhắc lại những kỷ niệm xưa… Chúng tôi (ít ra là đối với riêng tôi) tưởng rằng sắp lại được cùng nhau sống lại những ngày thần tiên thưở trước. Có điều, đến bây giờ nghiệm lại thì ngay từ những lần gọi điện thoai cho nhau ấy, tôi đã cảm thấy một điều gì đó mơ hồ, không nói thành lời được… Dẫu sao những ngày trước cuộc gặp mặt, tôi cũng đã xây bao nhiêu mộng, thế mà…
… Anh nói gì ấy nhỉ… “Em khác xưa nhiều quá!...”. Tôi chợt muốn trào nước mắt vì nhận ra một hiện thực phũ phàng: Không chỉ anh trong tôi mà cả tôi trong anh cũng không còn là tôi của ngày xưa nữa. Đã từ lâu chúng tôi không còn là của nhau nữa, có lẽ tận từ thưở chia tay nhau đêm ấy… Nhưng không lẽ như thế là hết tất cả hay sao?... Tôi chợt nhớ đến một kỷ niệm, rồi một ý nghĩ bật lên thành lời:
- Hay để em đi tắm một chút…
Anh cười buồn, cái cười của người đã bước qua tuổi đam mê từ lâu:
- Thôi, em ạ!...
Ừ! mà thế thật. Khi tình yêu chỉ còn là những kỷ niệm thì mọi sự níu kéo có ích gì đâu, thà để vậy… Nhưng hình như đây cũng là lần duy nhất tôi thấy loé lên hình ảnh của anh, người yêu thưở xưa của tôi: nhạy cảm, quyết đoán và tế nhị biết bao… Nhưng cũng chỉ có thế.
Hoàng hôn xuống dần, tôi nhận thấy diều đó qua khung cửa sổ khách sạn… Cả hai chúng tôi đều ngồi lăng yên trong bóng tối mập mờ của hoàng hôn thật lâu, không ai đứng dậy bật đn cả… Rồi tôi cương quyết đứng dậy, với tay lên công tắc điện… Mọi người đi chơi biển sắp về rồi, cả con gái tôi cũng vây…

Tháng 8/2008